پاسخ ژنوتیپ های سویا به آهن

در بیشتر خاکهای آهکی ایران به دلیل وجود مقدار زیاد کلسیم کربنات و بالا بودن پ هاش خاک ، قابلیت استفاده آهن کم می باشد. دو آزمایش در یک خاک لومی با مقدار آهن قابل استفاده کم از سری چیتگر (fine loamy, carbonatic, thermic, typic calcierepts) برای تعیین 1) اثر آهن بر رشد، عملکرد دانه و ترکیب شیمیایی 12 ژنوتیپ سویا و 2) ارزیابی استافده از یک نوع کلروفیل متر دستی چهت ارزیابی وضعیت آهن در سویا [glynie max (l.) merril] در شرایط گلخانه انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل با سه سطح آهن (0، 2/5 و 5 میلی گرم آهن در کیلوگرم خاک که منبع سکسترین آهن) و 12 ژنوتیپ سویا (چیپوا، اسلوان، آ3939-، لیندارین، کالاند، زان، هارکور، استیل، ولز، بلک هاک ، الجین و آ3935-) در قالب طرح کاملا تصادفی و با سه تکرار انجام گردید. در آزمایش اول گیاهان به مدت هشت هفته نگهداری شدند و در پایان این مدت از یک کلروفیل متر دستی جهت ارزیابی وضعیت آهن گیاه استفاده گردید در حالی که در آزمایش دوم گیاهان تا مرحله خشک شدن غلاف نگهداری شدند. نتایج نشان داد که کاربرد آهن سبب افزایش وزن خشک اندام هوایی ژنوتیپ های ولز، بلک هاک ، الجین و آ3237- و وزن خشک دانه بلک هاک گردید، اما سبب کاهش وزن خشک اندام هوایی استیل و آ3935- و وزن خشک دانه ولز گردید و بر سایر ژنوتیپها تاثیر معنی داری نداشت . به طور کلی کاربرد آهن سبب افزایش غلظت و جذب کل آهن و کاهش غلظت و جذب کل منگنز اندام هوایی و دانه گردید. کاربرد آهن سبب کاهش غلظت و جذب کل روی اندام هوایی و افزایش جذب کل روی دانه در اکثر ژنوتیپها گردید هر چند غلظت روی دانه تحت تاثیر کاربرد آهن قرار نگرفت . غلظت و جذب کل مس و فسفر تحت تاثیر کاربرد آهن قرار نگرفتو. قرائت کلروفیل متر برگ در مرحله هشت هفتگی گیاهان همبستگی معنی داری با مقادیر غلظت یا جذب کل آهن نشان نداد. در پایان برای ارزیابی دقیق تر وضعیت آهن در گیاه با استفاده از کلروفیل متر و تایید نتایج این پژوهش ، انجام آزمایشات بیشتر در شرایط صحرایی پیشنهاد می شود.